Lekkość czy ciężar?

literatura klasyki
Kundera pozwala na nowo pojąć miłość | fot.: stock.adobe.com

Niewielu jest zagorzałych miłośników literatury, którzy nigdy nie zapoznali się z twórczością Kundery. Jego powieści i opowiadania można już śmiało określać mianem kultowych – są znane w całej Europie. Pisarz ceniony jest ze względu na swój niezwykły styl pisania – tworzy misterną siatkę zdarzeń, wplatając w nią wątki filozoficzne, erotyzm i elementy dotyczące doświadczeń polityczno – społecznych. Dużo miejsca poświęca w swojej twórczości także muzyce, o której pisze z niezwykłą pasją. Nic zresztą dziwnego – był studentem muzykologii. Stworzył wiele popularnych książek: „Śmieszne miłości”, „Powolność”, „Księga śmiechu i zapomnienia”… Jednak powieścią, która przyniosła mu prawdziwą sławę, jest „Nieznośna lekkość bytu”.

 Perspektywa

Kundera przedstawia świat z różnych perspektyw – wykorzystuje opinie i życiowe doświadczenia bohaterów, by pokazać, skąd biorą się drastyczne rozbieżności ich poglądów. Dlaczego rzeczy, które dla niektórych ludzi są ucieleśnieniem piękna, innym wydają się odrażające? Co właściwie kieruje ludzkim losem i czyni go tak nieprzewidywalnym? To podstawowe pytania zadawane przez pisarza, choć oczywiście – nie wszystkie. Kundera „Nieznośną lekkość bytu” napisał w sposób, który pozwala czytelnikowi wciągnąć się w fabułę i poznać bohaterów utworu, ale przede wszystkim – zmusza go do refleksji. Refleksji nad naturą świata i człowieka, a przede wszystkim – nad samym sobą.

Wielkość – czy istnieje naprawdę?

„Nieznośna lekkość bytu” podejmuje trudny temat, jakim jest przemijanie. Kundera przedstawia zdumiewająco trafne, a jednocześnie zasmucające spostrzeżenia na temat tego, jak wielkość łatwo zmienia się w kicz pod wpływem upływu czasu i udawanego zachwytu społeczności. Pokazuje blaski i cienie różnych dziedzin życia, przekonując czytelnika, że wszędzie można znaleźć dobro, ale także zło. Nie ma bieli i czerni – są tylko różne odcienie szarości, które uniemożliwiają jednoznaczną klasyfikację zachowań i zjawisk jako dobrych lub złych. W końcu każdy człowiek postrzega świat inaczej – zblendowane poglądy i opinie sprawiają, że biel i czerń mieszają się ze sobą, stając się szarością.

Miłość fizyczna a miłość romantyczna

Kundera pozwala na nowo pojąć miłość. Zwraca szczególną uwagę na pewną rozbieżność. Miłość w kontekście erotycznym często nie pokrywa się z miłością romantyczną, co można zauważyć na przykładzie jednego z bohaterów, Tomasza. Tomasz ceni sobie wolność i niezobowiązujący seks, jednak poznaje Teresę i… Nagle wszystko się zmienia. To pierwsza od dawna kobieta, przy której potrafi zasnąć, a po pewnym czasie – nie chce już nigdy spać bez niej obok. Nie potrafi jednak być przykładnym partnerem – wciąż powraca do starych nawyków. Kocha Teresę, ale pragnie wielu kobiet – nie potrafi pogodzić tych dwóch oblicz swojej natury.

„Nieznośna lekkość bytu” to powieść niezwykła, wielowątkowa, poruszająca istotne, uniwersalne problemy. Z powodu szerokiego zakresu tematów, które podejmuje, podbija serca czytelników o bardzo zróżnicowanych wymaganiach.

EBI