Kultura popularna jest dominującym typem kultury we współczesnym zglobalizowanym świecie. Bardzo często obok pojęcia kultury popularnej słyszy się takie terminy jak kultura masowa, globalna, medialna, kultura wyższa i niższa, ludowa, ludyczna. Użycie przymiotnika „popularna” wskazuje na powszechność tej kultury. Można stwierdzić, że rozwija się ona nieustannie i rozszerza swoje granice.
Kultura popularna w przeszłości i obecnie
Kultura popularna nie pojawiła się od razu. Rozwijała się na przestrzeni wieków. Nabrała przyśpieszenia w XIX wieku, a rozpędu w XX wieku i nadal się rozwija. Jej początki związane są z wynalezieniem druku i pojawieniem się prasy, a następnie nowoczesnych środków masowego przekazu: radia, telewizji i obecnie Internetu. To dzięki masowej komunikacji stało się możliwe rozprzestrzenianie informacji, wartości, wzorów zachowania, kształtowanie gustów i stylów życia. To, co kiedyś było swoiste i charakterystyczne tylko dla poszczególnych kultur, w dobie panowania środków masowego komunikowania, wyszło poza ich ramy i stało się częścią kultury popularnej.
Na początku rozwoju kultury popularnej jej zasięg dotyczył przede wszystkim ośrodków miejskich, szczególnie dużych miast. Z czasem granice tej kultury rozszerzyły się i objęły również mniejsze miejscowości i wsie. Słowo pisane, przekazywane w prasie, informacje z radia, następnie telewizji zaczęły docierać do coraz większych mas ludzkich. Gdy pojawiła się era Internetu na przełomie XX i XXI wiek proces docierania informacji przybrał na sile. Obecnie nie ma prawie miejsca na świecie, które byłoby odcięte od świata. Istnieją co prawda pewne enklawy wśród plemion Ameryki Południowej, Australii czy Afryki, ale jest to niewielki ułamek procentowy całej populacji ludzkiej.
Rozszerzanie się granic kultury popularnej
Skoro kultura popularna rozszerza swoje granice, obejmuje coraz większe rzesze ludzi i obszarów, rodzi się pytanie: gdzie leżą granice kultury popularnej? Czy one w ogóle jeszcze istnieją?
Z jednej strony zasięg kultury masowej jest coraz większy i z coraz większą intensywnością oddziałuje ona na życie ludzi. Wszyscy wiemy, co się dzieje w kraju i na świecie, jakie wydarzenia są istotne, kupujemy podobne produkty w sklepach, prowadzimy zbliżony styl życia, ubieramy się podobnie, słuchamy muzyki rozrywkowej i oglądamy podobne filmy, o których możemy podyskutować. Dużo jest rzeczy wspólnych, na które się godzimy i podzielamy je z innymi.
Z drugiej jednak strony, nadal istnieją sektory i dziedziny trudno dostępne dla ogółu, takie chociażby jak muzyka klastyczna, sztuka wyższa, skomplikowana wiedza naukowa z różnych dziedzin, badania naukowe, dostęp do których mają zazwyczaj specjaliści. Sam fakt, że są to rzeczy niełatwe do szybkiego zrozumienia i wymagają wysiłku poznawczego, powoduje, że nie przyciąga rzesz amatorów.
Kultura popularna, która obecna jest już prawie wszędzie, będzie dominowała i łączyła nadal rzesze ludzi na całym świecie. Treści tej kultury szybko przenikają do życia i są łatwe w odbiorze. W dalszym ciągu jednak będą tereny niedostępne dla tej kultury, przez które trudniej będzie się jej przebić. Internet pomaga jednak w rozumieniu skomplikowanych treści, której podawane są w przystępnym języku. Internet i sztuczna inteligencja mogą zmienić świat, ale na to potrzeba jeszcze trochę czasu.
MRO
