Badania diagnostyczne dla kobiet

kobieta przy laptopie
Nowotwory piersi są jednymi z częściej występujących chorób nowotworowych u kobiet. USG piersi pozwala wykryć guzy we wczesnym stadium, kiedy nie są jeszcze wyczuwalne na poziomie palpacyjnym i zauważalne wzrokowo | fot.: materiał partnera

Badania diagnostyczne dla kobiet są szansą na wczesne wykrycie wielu groźnych chorób, w tym raka piersi czy raka szyjki macicy. Warto więc znaleźć trochę czasu dla siebie i sprawdzić, czy z naszym zdrowiem jest wszystko w porządku. Dowiedz się, jakie badania powinny wykonywać Panie. Ich częstotliwość i rodzaj różnią się w zależności od wieku kobiety.

Badania profilaktyczne dla kobiet – USG piersi i mammografia

Nowotwory piersi są jednymi z częściej występujących chorób nowotworowych u kobiet. USG piersi pozwala wykryć guzy we wczesnym stadium, kiedy nie są jeszcze wyczuwalne na poziomie palpacyjnym i zauważalne wzrokowo. Kobieta powinna zgłosić się na USG piersi w pierwszej połowie cyklu. Polskie Towarzystwo Ultrasonograficzne zaleca wykonywanie kontrolnego USG piersi przez kobiety, które ukończyły 30 lat raz w roku. 

W przypadku gdy pacjentka posiada obciążony wywiad rodzinny w kierunku nowotworów piersi, badanie zaleca się przeprowadzać co 6 miesięcy. USG piersi wskazane jest, jeśli podczas samobadania wyczuło się zgrubienie lub pojawiły się niepokojące dolegliwości, np. obrzęk, ból, zaczerwienienie piersi, z sutka wydobywa się wydzielina. Zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników, Polskiego Towarzystwa Chirurgii Onkologicznej, Polskiego Towarzystwa Onkologicznego USG piersi powinno być przeprowadzane u kobiet spodziewających się dziecka w wieku powyżej 35 lat w I trymestrze ciąży, młodszych – w I lub II trymestrze ciąży, niezależnie od okresu ciąży, kiedy pojawiły się jakieś dolegliwości.

Kolejnym badaniem diagnostycznym dla kobiet jest mammografia. Wykorzystuje ono promieniowanie rentgenowskie i polega na wykonaniu dwóch zdjęć rentgenowskich każdej piersi. Wykazuje ogromną czułość we wczesnym rozpoznaniu raka oraz innych patologii sutka. Może zostać wykonane jako uzupełnienie badania USG piersi, jeśli wynikły w nim nieprawidłowości. Zalecana jest również jako badanie przesiewowe u każdej kobiety od 50. roku życia. Jako badanie rutynowe w tej grupie wiekowej powinno być powtarzane co 2 lata. W szczególnych przypadkach mammografia może zostać przeprowadzona wcześniej – u kobiet w wieku 40 lat i młodszych. Mammografia w Warszawie czy placówce medycznej położonej w innym mieście powinna być realizowana w okresie mniejszej wrażliwości piersi na dotyk – około 10. dnia cyklu menstruacyjnego. Wiąże się to z pewnym dyskomfortem mu towarzyszącym.

Badania profilaktyczne kobiet – cytologia i USG ginekologiczne

Badanie cytologiczne szyjki macicy pozwala na wczesne wykrycie raka szyjki macicy i stanów przedrakowych. Polega na pobraniu za pomocą szczoteczki komórek z tarczy i kanału szyjki macicy, a następnie nałożeniu materiału na specjalne szkiełko cytologiczne i przekazywanie go do oceny mikroskopowej. Cytologia powinna być robiona raz w roku, co jest szczególnie istotne w przypadku kobiet często zmieniających partnerów i należących do grupy ryzyka wystąpienia raka szyjki macicy. Jeżeli 3 kolejne wyniki cytologii są prawidłowe, kobiety 30-letnie lub starsze mogą się na nią zgłaszać co 2-3 lata. Cytologię powinno się przeprowadzać przynajmniej 4 dni po zakończeniu miesiączki i 4 dni przed jej rozpoczęciem. Przed badaniem należy się również na co najmniej 2 dni powstrzymać od współżycia oraz od irygacji pochwy. Co najmniej na 3 dni przed badaniem należy zaprzestać stosowania środków dopochwowych. Cytologię powinno się wykonać przynajmniej 4 dni od pobrania posiewów i wymazów z kanału szyjki macicy i choć dzień od badania ginekologicznego/USG przezpochwowego.

USG ginekologiczne inaczej nazywane jest transwaginalnym. Badanie polega na wprowadzeniu do pochwy sondy opatrzonej jednorazową osłonką i pokrytej specjalnym żelem, która przesyła na monitor obraz z wnętrza narządu rodnego. Najlepiej wykonywać je między 5. a 10. dniem cyklu. Pozwala na ocenę narządów miednicy mniejszej – macicy, jajników, przestrzeni dna miednicy. Ocenia endometrium – błonę wyściełającą macicę i wykrywa jej nieprawidłowość nawet w stadium przedrakowym. Pozwala też wykryć m.in. torbiele, endometriozę, raka jajnika. USG ginekologiczne wykonuje się profilaktycznie raz na rok u kobiet współżyjących niebędących w ciąży. Stanowi też element badań prenatalnych. 

Materiał partnera